Blog

Havaların gün geçtikçe soğumasıyla birlikte alerjik göz hastalıkları yerini mikrobik göz hastalıklarına bırakmaya başladı. Bunun temel nedeni ise insanların daha sık kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunmaları olarak gösteriliyor. Ancak basit birkaç önlemle göz sağlığımızı korumak mümkün.

Kırmızı göze dikkat!

Kış mevsiminde üst solunum yolu enfeksiyonlarıyla birlikte sıklıkla gözlerin de kızarık olduğunu ve çapaklandığını görmek mümkündür. Üst solunum yolu enfeksiyonlarıyla birlikte seyreden ve viral etkenler nedeniyle ortaya çıkan kırmızı göz, sıklıkla ek bir tedavi gerektirmemektedir. Bazı kırmızı göz olguları ise aksine daha şiddetli seyreder ve oldukça bulaşıcıdır. Bunun en önemli örneği de adenovirus konjonktiviti salgınlarıdır.

Okullar ve toplu taşıma araçları en sık bulaşım alanları

Adenovirus nedeniyle gelişen kırmızı göz genellikle kreşler, okullar, hastaneler ve toplu taşım araçlarında hızla yayılır. Gözlerde oldukça yoğun kızarıklık ve çapaklanma ile seyreden bu hastalık bir hafta, on gün gibi bir süreçten sonra iyileşir.

Ellerinizi sık yıkayın, sürekli tokalaşmaktan kaçının

Hastalık süresince yapılması gerekenler, belirtilere göre yön değiştirmektedir. Antibiyotikli damlalar adenovirus enfeksiyonlarını ve diğer viral göz enfeksiyonlarını iyileştiremezler. Yalnızca bakteriyel göz enfeksiyonu şüphesinde kullanılmaktadır. Hastalığın bulaşmasını engellemek için eller sık yıkanmalı, kırmızı gözü olan kişilerle tokalaşmak ve öpüşmekten kaçınılmalıdır. Bu göz enfeksiyonuna yakalanmış kişilerle, aynı havlu ve makyaj malzemeleri kullanılmamalıdır. Adenovirus enfeksiyonu bazı hastalarda gözün kornea tabakasının da tutulmasına neden olmakta ve görmeyi azaltabilmektedir.

Karlı ve rüzgarlı havalarda gözlük takmayı unutmayın

Soğuk ve rüzgarlı havalarda göz yaşı kanalı tıkanıklığı olan hastaların şikayetlerinde de artış olur. Göz yaşı kanal tıkanıklığı, gözde sulanmaya neden olur ve devamlı bir hal aldığında ise ameliyatla tedavi edilecek kadar ileri bir boyuta gelebilmektedir. Karlı havalarda, özellikle kayak merkezlerinde dikkat edilmesi gereken çok önemli bir konu da ultraviyole blokajlı güneş gözlüklerinin kullanılmasıdır. Kardan yansıyan güneş ışınları, gözün kornea, lens ve retina tabakalarına zarar vermektedir. Bu nedenle uzun süre karlı ortamda vakit geçirenlerin mutlaka UV korumalı güneş gözlüğü kullanması gerekir.

Yaşlanma, güneş ışınları, sigara kullanımı, düzensiz uyku, hava kirliliği, alkol alımı ve buna benzer pek çok faktör nedeniyle ciltte olumsuz etkiler görülebildiği gibi alt ve üst göz kapak cildinde sarkma, yağ fıtıklaşması gibi problemler oluşabilir. Hastaların en büyük şikayeti uykularını çok iyi alsalar da göz kapaklarındaki sorun nedeniyle dışarıdan “çok yorgunsun”, “kırışıklıkların artmış” gibi yorumlar almaları olmaktadır. Bunun yanında görme alanını engelleyen fazla deri, blefaroplasti adaylarının ameliyat kararı vermelerindeki rol oynayan faktörlerden bir diğeridir.

Yorgunluk ifadesinden kurtulunabilir

Yaşla ve farklı faktörlerle birlikte göz kapağı derisinde de elastikiyet kaybı olur, yerçekiminin de etkisiyle göz kapakları sarkabilir, kirpik seviyesine gelebilir, kirpikleri bile örtebilir. Bu durumda kişide yorgunluk ifadesi oluşur ve hastanın görme alanında özellikle üst bölgede daralma meydana gelir.  Oysa tüm bu sorunlardan kurtulmanın yolu bulunmaktadır. Blefaroplasti ameliyatları ile bu sıralanan sebeplerden etkilenen alt veya üst göz kapakları olması gereken görünüme kavuşmaktadır. Blefaroplasti yani göz kapağı estetiği ile alt ve üst göz kapaklarındaki fazla cilt dokusu çıkarılır, fıtıklaşan yağ yastıkçıkları ya çıkarılır ya da diğer bölgelere yayılır.

5-10 sene genç gösteriyor

Blefaroplasti türü hastanın şikayetine göre değişmektedir. Ameliyatın hemen ardından gençleşme kalıcı olur. Ancak yaşlanma devam etmektedir. Kişi blefaroplasti ile birlikte 5-10 sene öncesine döner ama buradan itibaren de yaşlanma devam eder. Blefaroplastiyle ilgili merak edilen bir konu da erkek ya da kadın fark etmeden yapılıp yapılmayacağıdır. Blefaroplastiyi hem kadın hem erkek yaptırabilir. Fakat cerrahi yaklaşım farkı vardır.

Hüzünlü gözlere badem göz ameliyatı

Göz estetiğinin bir türü de badem göz ameliyatlarıdır. Kantoplasti yani halk arasında badem göz ameliyatı göz kapaklarının dış komissürünü yeniden oluşturmak için yapılan minimal invaziv bir işlemdir. “Bella eyes” ameliyatı olarak da bilinen bu ameliyat ile gözler hafif çekik, yukarı doğru kalkık bir göz şekli oluşturulur. Göz kenarına küçük kesiler yapılır, dış kantus yani göz kapaklarının birleştiği dış kısım yukarıya asılır, onarılır. Badem göz ameliyatı ile bakışlardaki hüzünlü ifade kaldırılır. Görünümü gençleştirir, gözler daha yumuşak ve badem biçiminde olur, hüzünlü ve yorgun görünüm ortadan kalkar. Badem göz ameliyatı blefaroplasti ile aynı kesilerden uygulanabilir.

İzler görünmüyor

Genellikle göz kapağı ile ilgili ameliyatlarda kesi yerleri üst kapak kısmında tam kapağın kıvrım yerinde, alt kapak kısmında ise kirpik diplerinde ya da göz kapağı içinde olur. Bu izler de ameliyatın birinci ayından itibaren görünmez hale gelir. Kozmetik açıdan çok olumlu bir işlemdir.

Ameliyattan sonra canlı ve dingin görünüm

Bu ameliyatı yaptırmak isteyen hastalar çoğunlukla 35 yaş üstünde olan kişilerdir. Ancak ailesel olarak sarkık göz kapağından muzdarip olanlar bu yaştan daha erken bir zamanda da bu ameliyatı olmak isteyebilir. Ancak ameliyat yaşlanmayı durduramasa da ameliyat sonrasında kişinin yorgun yüz ifadesi hemen değişerek kendisini canlı, diri, dingin bir ifadeye bırakır. Sağlık sorunu olmayan herkes bu ameliyatı yaptırabilir. Blefaroplasti ameliyatı olanlar genellikle görünümlerinin değişmesini olumlu karşılar.

Çocuklar dünyayı görme yetisiyle tanıyor ve bu yeti onların tüm hayatlarını etkiliyor. Çocuklarda göz sağlığının korunması, çevre ile ilişkilerinden okul başarılarının artmasına kadar önemli katkı sağlıyor. Yapılan araştırmalara göre kapsamlı göz muayeneleriyle birlikte gerçekleştirilen tedavilerle çocukların okul başarısı ve özgüvenleri artıyor.

Sağlıklı görme çocuğun öğrenme yeteneği için önemli

Görme, çocukların dünyayı kolaylıkla algılamaları açısından çok önemli bir unsurdur. Aynı zamanda onların gelişimine önemli katkılarda bulunur. Çocuklar, hayattaki pek çok şeyi görerek öğrenirler. Eğer çocukta tedavi edilmemiş bir görme problemi varsa, bu durum öğrenme konusunda kendi potansiyeline ulaşma yeteneğini etkiler. Bu nedenle rutin göz muayenelerini yaptırmak, göz sağlığını korumak çok önemlidir.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; 2019 yılında sadece ailelerin verdikleri bilgiler doğrultusunda, 2-14 yaş grubundaki çocukların yüzde 2.2’lik oranda en fazla görme konusunda zorluk çektikleri bildirilmektedir. Pek çok görme sorunu erken yaşlarda başladığı için, çocukların gözlerinin sağlıklı kalmasına yardımcı olmak amacıyla düzenli göz muayenelerinin planlanması gerekir. Çünkü sağlıklı görme, çocuğun genel gelişimi ve öğrenme yeteneği için önemlidir.

Görme sorunları okul başarısı ve özgüveni etkiliyor

Çocuklar büyüdükçe görmeleri de değişebilir. Genellikle pediatri uzmanları düzenli kontrollerde çocukların görme düzeyleri ile ilgili genel bir değerlendirme yapabilir ve bununla ilgili bir sorun fark ettiklerinde kapsamlı bir göz taraması için göz doktoruna yönlendirme yapabilirler. Eğer çocuklarda bir görme sorunu varsa bu onların okul performansını olumsuz etkiler. Bu durumda yazılan harfleri, kelimeleri tanımakta ve okumakta zorluk çekebilirler. Kapsamlı bir göz muayenesi ve sonrasında planlanan tedaviyle birlikte çocuklarda okul başarısı ve özgüven konusunda iyileşme olmaktadır.

Çocuklarda en sık görülen görme sorunları şöyle sıralanabilir

Kırma kusurları: Miyopi, hipermetropi, astigmatizma kırma kusurları arasında yer almaktadır. Tedaviye başlamayan çocuklar bulanık görebilir, harfleri tanıyamayabilir ve okumakta zorlanabilir.

Göz tembelliği: Beyin ve göz arasındaki iletişim hatası nedeniyle bir gözdeki görme azaldığında ortaya çıkar. Tembel olan gözde görme zorlaşırken, sağlam olan gözde yorgunluk olabilir.

Şaşılık: Bir veya iki göz etkilenebilir. Bir çocukta şaşılık varsa, gözler bir nesneye odaklanamaz ve gözler doğru pozisyonu korumakta zorlanır.  

Çocuğunuz gözlerini kısıyor ya da ovuşturuyorsa…

Aileler, çocuklarının gözlerini kıstığını, ovuşturduğunu, bir konuya konsantre olmakta zorlandığını, baş ağrısından şikayet ettiğini fark ettiğinde mutlaka bir göz doktorundan randevu almalıdır. Göz doktoru, çocuğun gözlerini kontrol eder; tedavi gerektiren bir durum varsa gerekli planlamayı yapar.

Çocukların göz sağlığını korumak için yapılması gerekenler

1. İyi beslenmesini sağlayın: Meyve ve sebzeler açısından zengin, sağlıklı bir beslenme planı uygulamak çocuğunuzun göz sağlığını korumaya yardımcı olabilir. Meyve ve sebzeler, sağlıklı gözleri ve görüşü korumak için gerekli olan birçok vitamin ile minerale sahiptir. Örnek olmak açısından ailelerin de sağlıklı beslenmesi önem taşır.
2. Ekran diyetini başlatın: Ekran maruziyeti görme sağlığını olumsuz etkiler. Çocuklar günde en çok bir ya da iki saat ekran kullanabilirler. Onların ekran sürelerinin kısıtlanması, görme sağlığına olumlu etkilerde bulunur. Ayrıca okuma, yazma, çizim gibi etkinliklerde de sık sık ara vermeleri sağlanmalıdır.
3. Yeterince uyumalarını sağlayın: Uyurken vücut iyileşir ve yeniden şarj olur. Buna gözler de dahildir. Yeterince uyumamak, çocuğun gözlerinin dinlenmemesine neden olur. Bu da görme sağlığını olumsuz etkiler.
4. Dışarıda vakit geçirin: Pek çok çocuk her gün saatlerini yakın görme aktiviteleri yaparak geçirir. Vücuttaki diğer kaslar gibi göz kaslarının da gevşemesi için zamana ihtiyacı vardır. Dışarıya çıkmak, gözlerinin uzaktaki nesnelere bakmasını sağlar, bu da gözleri yorgunluktan korur. Açık havada oynamak aynı zamanda çocukların fiziksel olarak aktif kalmalarına, güneşten gerekli D vitamini almalarına ve sosyal becerilerinin gelişmesine yardımcı olur.
5. Güneş gözlüğü alın: Çocuklar dışarıda zaman geçirirken gözlerinin de güneşten korunmasını sağlamak gerekir. Bu nedenle çocuklara %100 UV korumalı güneş gözlüğü almak uygun olur.
6. Düzenli göz muayenesi yaptırın: Çocuklarda düzenli göz muayeneleri çok önemlidir. Bu sayede görme sağlığında bir değişiklik olursa hızlıca tedavi yoluna gidilir.

Çocuğunuzu okula hazırlarken göz sağlığını sakın unutmayın. Okul başarısını etkileyebilen göz sorunları için mutlaka çocuğunuzun göz muayenesini yaptırınız önerilir.

Çocuğunuzun okuldaki başarısında göz sağlığının ne kadar önemli olduğunu biliyor musunuz? Siz anne ve babalar da çocuklarınızın göz sağlığı için okul çağındaki çocuğunuz için önce önleminizi alın.

Gözlerinin bozuk olduğunu nasıl anlarsınız?

Ebeveynler çocuklarının görme problemi olup olmadığını anlamak için en çok ekrana yakından bakıp bakmadığını inceler. Oysa hiç de sanıldığı gibi değil! Çocukların televizyonu yakından izlemesinin mutlaka bir göz kusuru olduğu anlamına gelmez. Çok daha önemli sinyaller mevcut. Örneğin; okul öncesi çocuğunuz gözlerini çok kırpar, sık düşer, ışıktan rahatsız olur, elindeki oyuncakları görmek için çok yaklaştırır ya da okul çağında okuma yazma esnasında deftere ve kitaba çok yakından bakar, sık sık göz kırpar ve gözlerini sık sık kaşır. Bu belirtilerin olması durumunda çocuğunuzda görme kusurlarından şüphelenmeniz gerekiyor. Buna karşın birçok göz sorunu hiçbir belirti vermeyebildiğinden periyodik göz muayenesi bu kusurların erken tespit ve tedavisinde son derece önemli rol oynar.

İlk muayene 6’ncı aylıkken

Göz ve görme gelişiminin doğumdan sonra da devam etmesinden dolayı, bu dönemdeki görme bozukluklarının tespiti ve tedavisi, ileride kalıcı olabilecek sorunları önleyebilir. Okul öncesi çocuklarda yaklaşık yüzde 5-10 oranında görme bozukluğu varken, okul çağında bu oran yüzde 25‘e kadar çıkabiliyor. Bu nedenle çocuklar da rutin göz muayenesi oldukça önemlidir. İlk muayene 6 aylıkken, ikincisi 3 yaş, üçüncü muayene ise okula başlamadan hemen önce yani 5-6 yaş civarında yapılmalıdır.

Doğuştan katarakt varsa…

Herhangi bir görme problemi olmayanların her iki yılda bir, görme problemi olanların ise yılda bir veya çocuğun durumuna göre doktorun önerdiği sıklıkta kontrolünün yapılması gerekir. Erken doğan bebeklerle, ailelerinde doğuştan katarakt, göz tümörleri veya genetik göz hastalıkları olan bebeklerin doğumdan hemen sonra muayeneleri yapılmalıdır.

Göz tembelliği olabilir

Çocukluk döneminde gözle ilgili olan problemlerin başında miyop, hipermetrop veya astigmat olarak tanımlanan kırma kusurları gelir. Özellikle gözlük kullanan ebeveynler bebekleri olduğunda görmesinde bir problem olup olmadığını merak ederler. Görme kusurlarının bir kısmı kalıtsal olmakla birlikte hipermetropi doğuştan, miyopi ise çoğunlukla okul çağında ortaya çıkar. Özellikle miyopi gibi sonradan ve yavaş bir şekilde uzak görmenin bozulmasını çocukların fark etmesi mümkün olmaz. Zira bir belirti de vermeyebilir. Görme kusurları erken yaşta fark edilmediğinde görmenin sağlıklı gelişimi tamamlayamaz ve göz tembelliği denilen göz rahatsızlığı ortaya çıkabilir. Göz tembelliği göz kayması ile birlikte değilse fark edilmeyebilir. Göz tembelliği erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir. Ancak görme gelişimini tamamladıktan sonra tedavisi mümkün değildir. Kayma ve göz tembelliğinin tedavisi çocuklar okula başlamadan tamamlanmalıdır. Bu nedenle çocuklarda yapılan periodik göz muayeneleri ilerde düzeltilmesi mümkün olmayan hastalıkların erken teşhis edilerek tedavisinin yapılmasını sağlar.

Göz kayması hiperaktivite nedeni mi?

Çocuklarda tedavisine başlanmamış göz hastalıkları, sosyal gelişim ve okul başarısını son derece olumsuz etkiler. Belirgin göz kayması olan çocukların bazıları içine kapanık bir kişilik geliştirirken bazıları da daha hiperaktif hale gelebilir. Hipermetrop ve astigmat okuma-yazma sırasında çabuk yorulma, göz ve baş ağrısı gibi yakınmalara neden olurken miyopi nedeni ile uzağı iyi görmeyen çocuklar da tahtayı iyi göremedikleri için dersi takip etmekte zorlanır.

Çocuğunuzun için doğru gözlüğü seçin

Çocuklarda uzun süreli aralıksız okuma, yazma gibi faaliyetlerle, akıllı telefon, tablet ve bilgisayar kullanımına dikkat etmek gerekir. Uzun süren çalışmalar için ara ara gözü dinlendirilmeli, uygun mesafe ve aydınlatma ortamında yapılmalı. Çocukların gözlük kullanmaları gerektiğinde aileler endişelenebilir. Aileler gözlük kullanımı gerektiğinde küçük çocukların rahatsız olacaklarını düşünürler. Ancak daha iyi görmeye kavuşan çocuklar gözlüğe kolaylıkla alışırlar. Gözlük seçimi oldukça önemlidir. Çerçeve çok büyük veya küçük olmamalı, burnu üzerine baskı yapmamalı, camların orta noktası göz merkezi ile tam uymalı, ultraviyoleyi filtre etmelidir.