Prematüre Retinopatisi ( ROP hastalığı ), çoğunlukla hamileliğin 31. haftasından önce doğmuş ve doğum ağırlığı 1500 gramdan az olan prematüre bebeklerin retina damarlarını etkileyen ve körlüğe neden olabilen ciddi bir göz hastalığıdır.
Prematüre bebeğiniz ne kadar erken doğarsa ve doğum ağırlığı ne kadar düşük olursa ROP gelişmesi riski de o kadar fazladır.
Genellikle her iki gözü de etkileyen bu hastalık çocukluk çağında ve hatta erişkin yaşlarda görme kaybı ve körlüğe neden olabilir.
Bu yazıda rop tedavisinden riskli gruplara ve nedenlerine kadar bir çok başlıkla ilgili bilgiler bulacağınız gibi sayfanın sonundaki sık sorulanlar bölümünde de rop hastalığı ile ilgili akla takılan soruların cevaplarını bulacaksınız.
ROP Hastalığı Sık mı Görülür?
Günümüzde yenidoğan yoğun bakımındaki gelişmelerle, çok erken doğan prematüre bebeklerin yaşatılması ROP riskini de artırmaktadır. Prematüre doğan bebeklerin hepsinde ROP olmaz. Bunların sadece % 10 unda tedavi gerektirecek kadar ciddi ROP oluşmaktadır.
Bununla birlikte, ciddi prematüre retinopatisi olan bebeklerde görme kaybı ve hatta körlük olabilir.
Çok düşük doğum ağırlıklı prematüre bebeklerde ROP hastalığı sıklığı ve ileri evre ROP sıklığı daha yüksek orandadır.
Prematüre Retinopatisi Olan Bebekleri Bekleyen Sorunlar
Prematüre retinopatisi olan bebeklerde, ayrıca daha sonra miyopi, şaşılık, göz tembelliği ve göz tansiyonu hastalığı (glokom) gibi sorunlar gelişebilir. Bu sorunlar çoğunlukla tedavi edilebilir veya ilerlemesi durdurulabilir.
Prematüre Retinopatisi Körlük Yapabilir mi?
Hamileliğin 16. haftasında bebeğinizin retinasındaki kan damarları görme sinirinde oluşmaya başlar. Doğuma kadar geçen süre içinde olgunlaşmakta olan retinanın kenarına doğru yavaşça büyür, retinaya oksijen ve besin sağlar.
Zamanında doğan bir bebekte retina kan damarlarının büyümesi ve olgunlaşması büyük oranda tamamlanmıştır.
Fakat, erken doğan (prematüre) bebekte retina kan damarlarının büyümesi durur ve retinanın bir bölümü yeterli oksijen ve besin alamaz. Erken doğumu takiben küvezdeki yüksek oksijen oranı nedeniyle, büyümesi durmuş olgun olmayan retina damarlarından anormal damarlar gelişerek retina üzerine ve göz içine kanamaya neden olurlar. Daha sonra bu anormal damarların retinayı gözün merkezine çekmesiyle Retina Dekolmanı oluşur.
ROP Hastalığı Riskli Gruplar
Prematüre doğan bir bebekte, doğum kilosu ne kadar az ve bebek ne kadar erken doğdu ise rop hastalığı riski ve buna bağlı görme kaybı ihtimali de o kadar fazladır.
Prematüre retinopati gelişme riskini artıran diğer faktörler anemi(kansızlık), kan transfüzyonu, solunum sıkıntısı ve bebeğin genel sağlığıdır.
Prematüre Retinopatisi Tedavisi
Günümüzde ROP hastalığı tedavisi üzerine etkili olduğu kanıtlanmış yöntemler;
Lazer tedavisi: ROP lazer tedavisi başarılı şekilde gerçekleşirse sonraki yıllarda retina dekolmanına sebep olabilecek bağ dokusu gelişimini de engeller. Erken tanıda daha iyi sonuç alınır.
ROP tedavisinde iğne ile göz içine ilaç verilme uygulaması: Göz içine iğne ile ila. verilmesinde amaç anormal damar büyümesini durdurmaktır. Agresif durumlarda uygulanır ancak yeni bir tedavi yöntemidir. Etkileri halen gözlemlenmektedir.
Eğer rop tedavisi için lazer veya kriodan sonuç alınamıyor ise hastalığın ilerlediği, ciddi kalıcı körlük riskinin olduğu durumlarda (evre 4 ve evre 5 rop) cerrahi tedavi yapılmalıdır. İleri aşama prematüre retinopatisinde (evre 4 – evre 5 rop) uygulanabilen cerrahi tedaviler; göz çevresine silikon band yerleştirilmesi ve vitrektomi yöntemidir.
Hangi tedavi yönteminin uygulanabileceği ve başarı şansı, olumsuz yan etkileri gibi hususlarda retina cerrahisi ve prematüre retinopatisi konularında tecrübeli retina uzmanına danışmalıdır.
Retina hastalıklarının hepsinde erken teşhis ve tanı önemlidir. Ancak konu bebeğiniz olduğunda durum daha da farklılaşır. Bu sebeple bebeklerin görme gelişimini bilmenizde fayda vardır.
